Якія прычыны нізкай нараджальнасці ў Беларусі ды як можна палепшыць дэмаграфічную сітуацыю ў краіне? Пра гэта журналіст Беларускай рэдакцыі Польскага радыё для замежжа Аляксандр Папко запытаўся ў сацыёлагаў і медыкаў.
Член Нацыянальнай рады па гендэрнай палітыцы Людміла Пеціна перакананая, што прычына нізкай нараджальнасці заключаная ў празмернай занятасці жанчыны на працы. Другая прычына – нетрываласць маладых сем’яў і вялікая колькасць разводаў. Людміла Пеціна сказала ў інтэрв’ю Беларускай рэдакцыі Польскага радыё для замежжа: “Сёння пераважная большасць жанчын працуе. Вельмі мала асобаў хоча быць хатнімі гаспадынямі. Гэта тлумачыцца і матэрыяльнымі прычынамі. Паводле даследаванняў, якія мы праводзілі некалькі гадоў таму, большасць беларускіх сем’яў хоча мець дзіця, але не больш за адно. На маю думку, дзяржава павінна падтрымліваць маладую сям’ю, не зважаючы на тое, колькі яна мае дзяцей. Сям’я, якая мае адно дзіця, патрабуе не меншай увагі і падтрымкі, чым сем’і з двума-трыма дзецьмі. Найлепш з дэмаграфічнай праблемай знаёмыя лекары ўчастковых бальніц, якія добра ведаюць жыццё соцень сваіх пацыентаў. Чаму ў беларускіх сем’ях нараджаецца мала дзяцей? На гэтае пытанне Беларускай рэдакцыі ПР для замежжа адказала лекарка-тэрапеўтка аднаго са шпіталёў Меншчыны: “Сем’і арыентуюцца на адно дзіця, таму што яго прасцей выгадаваць ды вывучыць. Сёння ў беларускіх ВНУ толькі 1/3 месцаў – бясплатная.
Другая прычына заключаецца ў тым, што жанчыны занятыя кар’ерай ці проста вельмі загружаныя на працы. Часта жанчына ўтрымлівае на сабе ўсю сям’ю. Гэта супярэчыць ролі маці. Калі даць мужчынам магчымасць зарабляць грошы і быць сапраўдным карміцелем сям’і, тады і жанчыны будуць нараджаць дзяцей.
Трэцяя прычына – псіхалагічная. Большасць беларускіх сем’яў яшчэ маюць пачуццё няўпэўненасці ў заўтрашнім дні. Да гэтага спрычыніўся эканамічны крах канца васьмідзесятых – пачатку дзевяностых гадоў, які ўсе добра памятаюць. Сем’і не заводзяць больш за адно дзіцяці з-за боязі, што не змогуць пракарміць у выпадку новай эканамічнай катастрофы.
Чацвёртая прычына – медыцынская. Яна мае велізарнае значэнне. 80% маладых людзей ва ўзросце ад 17 гадоў з’яўляюцца носьбітамі хваробаў, што пераносяцца палавым шляхам. Гэта хламідыёзы й урэаплазмозы, якія амаль ніяк сябе не праяўляюць, але прыводзяць да жаночай бясплоднасці. У Беларусі кожная чацвёртая сям’я – бясплодная. З гэтым трэба змагацца. Тады і нараджальнасць узрасце”. Як бачна, прычынаў нізкай нараджальнасці ў Беларусі вельмі шмат. Яны носяць не толькі эканамічны, але й псіхалагічны, культурны, і нават медыцынскі характар.
|