Восьмага сакавіка ў Беларусі быў святочны дзень. Гучалі віншаванні жанчынам, якіх у краіне больш, чым мужчынаў. Прадстаўніцы жаночага полу атрымлівалі падарункі і кветкі. Але адзначэнне свята 8 сакавіка першапачаткова было днём барацьбы жанчын за свае правы. Мінула 100 гадоў, і пра гэта ў Беларусі ўжо мала хто памятае. Аднак барацьба за правы застаецца актуальнаю.
8 сакавіка 1857 года ў Нью-Йорку адбылася маніфестацыя работніц швачных і абутковых фабрык, якія патрабавалі 10-гадзіннага працоўнага дня і роўнага заробку з мужчынамі. Жанчыны тады працавалі па 16 гадзін, а мужчынам ужо ўдалося дамагчыся дзесяцігадзіннага працоўнага дня. У 1910 годзе на Міжнароднай канферэнцыі сацыялістак у Капенгагене Клара Цэткін выступіла з прапановаю аб святкаванні Міжнароднага жаночага дня 8 сакавіка. Гэта прагучала заклікам да ўсіх жанчын свету ўключыцца ў барацьбу за раўнапраўе. Апроч Беларусі, сярод краін СНД Міжнародны жаночы дзень зараз адзначаецца ў Азербайджане, Грузіі, Казахстане, Кыргызстане, Малдове, Расіі, Таджыкістане, Туркменістане, Украіне. Ва Узбекістане 8 сакавіка – Дзень маці, а ў Арменіі свята мацярынства і прыгажосці будзе 7 красавіка. У Беларусі на 1000 мужчын прыходзіцца 1146 жанчын. Дыспрапорцыя назіраецца ў сталым узросце.
Жанчыны жывуць даўжэй, нягледзячы на тое, што праблемаў у іх хапае. Сустаршыня Беларускай жаночай лігі Ніна Стужынская ведае гэтыя клопаты: "20 лютага ў нас была канферэнцыя, прысвечаная змаганню з ракам малочнай залозы, дык было цяжка знайсці СМІ, якія б захацелі асвятляць гэтую праблему. Жанчыны цікавыя толькі прыгожыя, здаровыя, гламурныя... Калі ўжо святкаваць, дык трэба вярнуцца да першапачатковага сэнсу – дзень змагання за правы. Каб грамадства звярнула ўвагу на праблемы. У нас патрыярхатнае грамадства. Жанчыны заслугоўваюць таго, каб быць на ўзроўні прыняцця рашэнняў. Нас выштурхоўваюць на "сацыялку”, а там, дзе дзеляць грошы, нас няма. Калі ўзяць 10 сем’яў у Беларусі, дык 9 з іх трымаецца на жанчынах”.
|